قالب‌سازی یک فرآیند تولیدی است که در آن با استفاده از یک قالب، قطعات فلزی یا پلاستیکی تولید می‌شوند. قالب‌ها می‌توانند از مواد مختلفی مانند فولاد، آلومینیوم، برنج و یا پلیمر ساخته شوند و بسته به نوع قطعه مورد نیاز، به شکل‌های مختلفی طراحی می‌شوند. قالب‌های ساخته شده به عنوان ابزارهای تولیدی در صنایع مختلفی مانند صنایع خودروسازی، صنایع الکترونیک، صنایع لوازم خانگی و … استفاده می‌شوند.
قالب‌سازی صنعتی به عنوان یکی از فرآیندهای مهم در تولید قطعات صنعتی، شامل استفاده از ماشین‌آلات و ابزارهای خاصی برای ساخت قالب‌های صنعتی است. این فرآیند شامل مراحل طراحی، ساخت و تست قالب‌ها می‌شود. در ابتدا، با توجه به نیازهای تولیدی، قالب‌ها طراحی می‌شوند و سپس با استفاده از ماشین‌آلات CNC و یا ماشین‌آلات دستی، قالب‌ها ساخته می‌شوند. در نهایت، قالب‌ها با استفاده از تجهیزات تست، تست شده و در صورتی که با معیارهای مورد نیاز مطابقت داشته باشند، برای تولید قطعات صنعتی استفاده می‌شوند.
در کل، قالب‌سازی و قالب‌سازی صنعتی، دو فرآیند مرتبط با تولید قطعات صنعتی هستند که با استفاده از قالب‌هایی که از مواد مختلفی ساخته می‌شوند، صورت می‌گیرند.
طراحی قالب های صنعتی به چه صورت است؟
طراحی قالب‌های صنعتی معمولاً به وسیله نرم‌افزارهای CAD (Computer-Aided Design) صورت می‌گیرد. در این فرآیند، قطعه‌ی مورد نیاز به کمک نرم‌افزارهای مخصوص طراحی به شکل سه بعدی طراحی می‌شود و سپس با استفاده از این مدل سه بعدی، قالب طراحی می‌شود.در طراحی قالب‌های صنعتی، برای ایجاد قالب از مواد مختلفی مانند فولاد، آلومینیوم و یا پلاستیک استفاده می‌شود. هر ماده‌ی قالب دارای ویژگی‌های مختلفی مانند سختی، مقاومت در برابر حرارت و یا قابلیت انعطاف است. بسته به نیاز تولیدی، ماده‌ی مناسب برای قالب انتخاب می‌شود.
در مرحله بعدی، برای ساخت قالب، نقشه های طراحی به کمک ماشین‌آلات CNC و یا ماشین‌آلات دستی بر روی ماده‌ی قالب اعمال می‌شوند. در این مرحله، دقت بسیار بالایی در تولید قالب حائز اهمیت است که از آنجایی که قالب‌ها به صورت انبوه ساخته می‌شوند، هر گونه خطا و یا ایراد در ساخت آنها می‌تواند به مشکلاتی در تولید قطعات صنعتی منجر شود. در نهایت، قالب‌ها با استفاده از تجهیزات تست، تست شده و در صورتی که با معیارهای مورد نیاز مطابقت داشته باشند، برای تولید قطعات صنعتی استفاده می‌شوند.
قالب‌سازی تزریقی پلاستیک
قالب‌سازی فلزی
قالب‌سازی فلزی یکی از روش‌های تولید قطعات فلزی با پیچیدگی و دقت بالا است. در این روش، با استفاده از ماشین‌آلات CNC، قالب‌های فلزی با دقت بالا ساخته می‌شود و پس از ایجاد قالب، ماده‌ی فلزی به داخل قالب ریخته می‌شود تا قطعه‌ی فلزی با شکل و ابعاد دقیقی تولید شود.
مراحل قالب‌سازی فلزی عبارتند از:
1. طراحی قطعه: در ابتدا، قطعه‌ی مورد نیاز به کمک نرم‌افزارهای CAD به شکل سه بعدی طراحی می‌شود.
2. طراحی قالب: پس از طراحی قطعه، قالب‌هایی با طرحی مشابه قطعه طراحی می‌شوند. در قالب‌سازی فلزی، قالب‌ها معمولاً از فولاد ساخته می‌شوند و برای جلوگیری از سایش و خرابی زودرس، با روش‌های ویژه از جمله ترمیم و پوشش‌دهی می‌شوند. در این روش، دقت و کیفیت قالب بسیار مهم است.
3. تولید قطعه: پس از ساخت قالب، ماده‌ی فلزی به داخل آن ریخته می‌شود و پس از خنک شدن، قطعه‌ی فلزی با شکل و ابعاد دقیقی تولید می‌شود.
4. پس‌پردازش: در نهایت، قطعه‌ی فلزی تولید شده با استفاده از تجهیزات ویژه برای پردازش سطح و یا عملیاتی مانند حفاری و برش، آماده استفاده می‌شود.
قالب‌سازی فلزی برای تولید قطعات فلزی با پیچیدگی و دقت بالا، با کیفیت و با قیمت مناسب استفاده می‌شود. این روش در تولید قطعات صنعتی مانند قطعات خودرو، لوازم خانگی، قطعات الکترونیکی و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قالب‌سازی چاپ سه‌بعدی
قالب‌سازی چاپ سه‌بعدی یکی از روش‌های تولید قطعات با پیچیدگی شکلی بالا و به صورت سریع است. در این روش، با استفاده از پرینترهای سه‌بعدی، قطعات با شکل و ابعاد دقیقی تولید می‌شود. این روش برای تولید قطعاتی با حجم کم و پیچیدگی شکلی بالا کاربرد دارد.
مراحل قالب‌سازی چاپ سه‌بعدی عبارتند از:
- طراحی قطعه: در ابتدا، قطعه‌ی مورد نیاز به کمک نرم‌افزارهای CAD به شکل سه بعدی طراحی می‌شود.
- طراحی فایل چاپ: پس از طراحی قطعه، فایل چاپ 3D طراحی می‌شود که حاوی اطلاعات لازم برای چاپ قطعه با پرینتر 3D است.
- چاپ قطعه: در این مرحله، فایل چاپ 3D به پرینتر 3D ارسال می‌شود و پرینتر قطعه‌ی مورد نظر را با استفاده از ماده‌ی چاپی به دقت بالا چاپ می‌کند. این ماده معمولاً از جنس پلاستیک، رزین، فلز و یا سرامیک است.
- پس‌پردازش: پس از چاپ قطعه، باید از روی آن پشتیبانی و پشت‌پرده‌ی چاپ را جدا کرد. پس از پاک کردن پشتیبانی، قطعه شامل مراحل پس‌پردازشی مانند شناسایی و برش اجزای اضافی، تمیز کردن و سطح‌دهی می‌شود.
قالب‌سازی چاپ سه‌بعدی برای تولید قطعات با پیچیدگی شکلی بالا، با سرعت و با کیفیت مناسب استفاده می‌شود. این روش در تولید قطعات صنعتی مانند قطعات الکترونیکی، ابزارهای پزشکی، مجسمه‌سازی و طراحی‌های هنری و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قالب‌سازی فشاری
مراحل قالب‌سازی فشاری عبارتند از:
1. طراحی قطعه: در ابتدا، قطعه‌ی مورد نیاز به کمک نرم‌افزارهای CAD به شکل سه بعدی طراحی می‌شود.
2. طراحی قالب: پس از طراحی قطعه، قالب‌هایی با طرحی مشابه قطعه طراحی می‌شوند. در قالب‌سازی فشاری، قالب‌ها معمولاً از فولاد ساخته می‌شوند و برای جلوگیری از سایش و خرابی زودرس، با روش‌های ویژه از جمله ترمیم و پوشش‌دهی می‌شوند. در این روش، دقت و کیفیت قالب بسیار مهم است.
3. تولید قطعه: پس از ساخت قالب، ماده‌ی فلزی به داخل آن ریخته می‌شود و قالب به کمک دستگاه فشار داده می‌شود تا قطعه‌ی فلزی با شکل و ابعاد دقیقی تولید شود. در این روش، فشار بالایی روی ماده‌ی فلزی اعمال می‌شود تا بتوان قطعه را با دقت و سرعت بالا تولید کرد.
4. پس‌پردازش: در نهایت، قطعه‌ی فلزی تولید شده با استفاده از تجهیزات ویژه برای پردازش سطح و یا عملیاتی مانند حفاری و برش، آماده استفاده می‌شود.
قالب‌سازی فشاری برای تولید قطعات فلزی با دقت و سرعت بالا، با کیفیت و با قیمت مناسب استفاده می‌شود. این روش در تولید قطعات صنعتی مانند قطعات خودرو، لوازم خانگی، لوازم الکترونیکی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قالب‌سازی ریخته‌گری
